Czeski przegląd była to również doskonała okazja, by zobaczyć najnowsze czeskie produkcje Związanych Radima Špaka oraz Kwietne pączki w reżyserii Zdeňka Jíraskeho.
Mętne wody thrillera
Wypaczony system okresu normalizacji niejednokrotnie obdarzał zaufaniem, tym którzy na zawsze powinni być go pozbawieni, ludziom, którzy posiadali niezwykłą umiejętność i łatwość wykorzystywania powierzonych im uprawnień. Związani Radima Špaka jest to refleksja nad okresem Husakowej doby normalizacji i socjalistycznej ponadczasowości lat 80.
Tajny agent policji – Rusnák dostał zadanie, by śledzić dysydenta Sikoré. Banalna zdradza małżeńska, której dopuścił się Sikora, staje się narzędziem okrutnego szantażu. W postawie głównego bohatera jest pewien rodzaj fiksacji na punkcie wykonywanego zawodu, manipulowania innymi i kontrolowania ich życia, a ostatecznie ingerencji w ich prywatność i sadystycznej satysfakcji z decydowania o ich losie. Rusnák w każdym innym fachu byłby uznany za dziwaka, zmarginalizowany, odsunięty poza nawias społeczeństwa. Tajna policja wartościuje jednak jego cechy, umożliwia mu rozwój. Jego mizantropijna odporność na ludzi i głębokie niedowartościowanie prowadzi do coraz bardziej psychopatycznych zachowań.
Film ten jest jednak potwornie rozciągnięty w czasie. Choć mógł to być imponujący thriller psychologiczny z autentycznym ukazaniem okrutnych czasów początku lat 80., jedynie nieudolnie porusza się w wodach ciemnego i gorzkiego thrillera psychologicznego. Jest w tym pewna gatunkowa słabość, niejednorodność, połączona z brakiem umiejętności zbudowania napięcia i trudnością w zobrazowaniu ludzkiego szaleństwa.
Pąki pachnące rozkładem
Kwietne pączki Zdenka Jiráskeho pachną rozkładem a bród tej historii jest doskonale otoczony warunkami zewnętrznymi. Jest zima, widzimy świeżo pokryte śniegiem fabryki, nijakie miasto, krajobraz beznadziei.
Jiráský w swoim pierwszym filmie ukazuje rozpad rodziny. Jego bohaterowie są niezdolni, by iść do przodu a jednocześnie spojrzeć krytycznie na rzeczywistość. Kwietne pączki dają skrystalizowany obraz depresji, rozpaczy i beznadziei, tragedia ulega gradacji a rozwiązania próżno szukać. Wszyscy bohaterowie chcą uciec, wydostać się z obecnej sytuacji. Jiráský ciekawie buduje obraz przez wszechobecne mapy na ścianach, motyw świecącego globusa, stojącego pomiędzy dwoma rozmawiającymi bohaterami czy wreszcie bezpośrednio, w rozmowach.
Mimo dość ciekawego, realistycznego na film trudno uzasadnić zachowania części bohaterów, zrozumieć ich postępowanie, nie wynikające z wcześniejszych przesłanek.
Ogromną wartością tego filmu jest jedna z końcowych scen, w której w dramatyczny sposób splatają się losy dwojga bohaterów. Pełna światła fajerwerków ceneria i atmosfera znakomicie współgrają z sytuacją. Moment ten zdaje się najlepiej przemyślany w Kwietnych pączkach.
Przyczyną zawirowań w życiu bohaterów jest spuścizna okresu normalizacji, który to w świadomości społecznej wciąż obecny jest jako zakorzeniony pod paznokciami bród. Wśród Czechów powszechna jest krytyka konformistycznych zachowań jednostek w tej dobie. Kwietne pączki nie krytykują samego systemu, a mentalność ludzi, ich dwulicowość. Film odwołuje się do komunistycznej przeszłości, będącej przyczyną obecnego stanu rzeczy. Reżyser domyślnie nazywa katastrofę, która dotyka wielu współczesnych Czechów.
Na czeskim przeglądzie mogliśmy przypomnieć sobie również znane i lubiane filmy Jana Hřebejka – Pupendo oraz Świętą czwórcę. W ostatnim dniu zobaczyliśmy docenione przez Amerykańską Akademię Filmową – Pociągi pod specjalnym nadzorem Jířiho Menzla oraz Kolę Jana Svěraka.
Autor: Beata Poprawa
Związani (Pouta)
- Reżyseria: Radim Špaček
- Scenariusz: Ondřej Štandl
- Premiera: 3 października 2009 (świat)
- Produkcja: Słowacja, Czechy
Kwietne pączki (Poupata)
- Reżyseria: Zdeněk Jiráský
- Scenariusz: Zdeněk Jiráský
- Premiera: 20 października 2012 (śwat)
- Produkcja: Czechy
czechofil.com 
Musisz się zalogować aby dodać komentarz.