W dniach od 1 do 8 października w teatrach i salach widowiskowych Cieszyna i Czeskiego Cieszyna odbyła się 32. edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Bez Granic. W programie przedstawienia z Polski, Czech i Słowacji.
Kiedy w nocy z 31 grudnia 2022 a 1 stycznia 2023 roku stałam dosłownie jedną nogą po czeskiej stronie, przypomniałam sobie jak jeszcze dwa lata wcześniej przekroczenie granicy na moście przyjaźni było niemożliwe.
Mając w pamięci takie smutne chwile rozłąki z ukochanym krajem, cieszę się niezmiernie, że kolejna edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Člověk na hranici || Człowiek na granicy w tym roku odbędzie się bez przeszkód.
Dzisiaj nastąpiło otwarcie festiwalu, który do końca tygodnia zaprasza nie tylko na liczne spektakle, ale również spotkania z artystami i wystawy. Mam nadzieję, że oprócz poniższej informacji prasowej, którą otrzymałam od organizatorów, będę mogła również podzielić się wrażeniami z imprezy.
Informacja prasowa
Na widzów czekają między innymi spektakle:
- Encyklopedia filmu akcji teatru Pod Palmovkou z Pragi – autorski spektakl Tomáša Dianiški – zwariowana komedia science fiction na tle współczesnej historii Czech;
- Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku Doroty Masłowskiej w wykonaniu aktorów Studia G z Ostrawy (reż. Janusz Klimsza);
- Maj – słynny poemat Karela Hynka Máchy w fascynującej wizualnie inscenizacji Ivana Achera (teatr Ludus, Bratysława);
- prowokujące do dyskusji Jak nie zabiłem swojego ojca… Mateusza Pakuły (koprodukcja teatrów Łaźnia Nowa z Krakowa i im. Stefana Żeromskiego z Kielc, laureat Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Sztuki Współczesnej);
- Juliusza Słowackiego Sen srebrny Salomei w reż. Piotra Cieplaka (Teatr im. Heleny Modrzejewskiej z Legnicy – współtriumfator Opolskich Konfrontacji Teatralnych „Klasyka Żywa”).
- W magicznym plenerze cieszyńskiego Wzgórza Zamkowego Teatr Biuro Podróży pokaże spektakl Kaspar.
Po raz pierwszy od wielu lat pojawi się w programie teatr tańca – ekstatyczne widowisko Romeos & Julias unplagued. Traumstadt (koprodukcja Polskiego Teatru Tańca z Poznania i kolektywu bodytalk z Münster).
Swoje prace zaprezentują również zespoły czeskocieszyńskiego teatru Těšínské divadlo. Scena Polska pokaże na festiwalu premierę Ballady dla bandyty (reż. Petr Kracik), z kolei lalkowa Bajka przedstawi widowisko dla dzieci Bylo nás pět. Propozycji dla najmłodszych jest więcej – to jeszcze spektakl Dášeňka według Karela Čapka (teatr Dokola z Taboru) i koncert zespołu Czereśnie, o tyle wyjątkowy, że grany w cieszyńskim zamku.
87 rocznica urodzin Václava Havla
5 października, w dniu 87 urodzin Václava Havla, teatr Dokola zaprezentuje mało znaną sztukę Havla Świnia, a pod tytułem Havel odnaleziony odbędzie się czytanie performatywne fragmentów Siły bezsilnego – odnalezionego niedawno reportażu Havla z jego pierwszego uwięzienia, wydanego po polsku w przekładzie Andrzeja S. Jagodzińskiego.
W muzycznym programie festiwalu oprócz Czereśni znalazł się też wspólny występ czeskiej wokalistki jazzowej Beaty Hlavenkovej i Oskar Töröka – renomowanego słowackiego trębacza – w malowniczej sali klubu PZKO (dawnej synagogi) w Czeskim Cieszynie. A na zamknięcie festiwalu w sali Domu Narodowego wystąpi Maja Kleszcz z koncertem Osiecka de luxe.
Atrakcją programu wystawowego tegorocznego Bez Granic festiwalu będzie wystawa 80 x Olbiński – jubileuszowa panorama twórczości Rafała Olbińskiego nie tylko w dziedzinie sztuki plakatu, przygotowana dla festiwalu przez Muzea Magicznego Realizmu z Cieszyna i Wisły (kurator: Sebastian Chachołek). Ponadto odbędzie się plenerowa wystawa polskiej fotografii teatralnej (laureaci konkursu organizowanego dorocznie przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego). W czeskocieszyńskiej Galerii Půda – wystawa Maski (inspirowana teatrem i nie tylko), której kuratorem jest Ladislav Szpyrc, autor plakatu na tegoroczny festiwal.
Bohaterem spotkania z cyklu „Popołudnie Mistrza” będzie Jacek Głomb – twórca i dyrektor teatru w Legnicy. Tradycyjną nagrodę festiwalu „Złamany Szlaban” przyznaje międzynarodowe jury, swoją nagrodę przyznaje też publiczność.
Szczegóły programu, zakup biletów i rezerwacja wejściówek za pomocą strony internetowej borderfestival.eu.
Festiwal Bez Granic jest sztandarową imprezą stowarzyszenia Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka, wywodzącego się z demokratycznej opozycji. Jej działacze w latach 80. Organizowali m.in. nielegalne spotkania opozycjonistów z Polski i Czechosłowacji. W 1990 działacze Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej Jerzy Kronhold z Cieszyna i Jakub Mátl z Czeskiego Cieszyna zainicjowali pierwszy festiwal (w całości poświęcony twórczości Václava Havla). Impreza pierwotnie nosiła nazwę “Na granicy”, która została zmieniona po wejściu Polski, Czech i Słowacji do UE.
Obecnie organizatorami festiwalu są wspólnie: cieszyński oddział Solidarność Polsko-Czesko-Słowackiej i czeskocieszyńskie stowarzyszenie Člověk na hranici. Współorganizatorami tegorocznej edycji są cieszyńskie instytucje: Teatr im. Adama Mickiewicza, Zamek Cieszyn, Cieszyński Ośrodek Kultury Dom Narodowy, Muzeum Magicznego Realizmu Przykopa 25 oraz Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej.
Impreza jest finansowana z dotacji państwowych i samorządowych z obydwu krajów, z Funduszu Wyszehradzkiego oraz dzięki sponsorom prywatnym – szczegóły na stronie głównej https://borderfestival.eu.
czechofil.com 